افزودن به سبد خرید

---

مروری بر کتاب‌ «سال‌های نفرین‌شده» نوشته‌ی یرواند اُتیان

زندگی در سایه‌ی نسل‌کشی

 

نسل‌کشی ارامنه در طول جنگ جهانی اول یکی از تکان‌دهنده‌ترین رخدادهای قرن بیستم به شمار می‌رود. با این‌که کمی بیش از یک قرن از این نسل‌کشی می‌گذرد، اما خاطره‌ی تلخ آن هنوز هم در یاد مردم جهان، به‌ویژه ارامنه، سنگینی می‌کند. گو این‌که گذشت این همه سال باعث نشده تا دولت ترکیه، به‌عنوان میراث‌بر امپراتوری عثمانی که مرتکب چنین جنایتی شد، آن را به رسمیت بشناسند. گفته می‌شود یک و نیم میلیون ارمنی در واقعه‌ی نسل‌کشی جان خود را از دست داده‌اند و در کنار آن، بسیاری نیز ناچار به ترک خانه‌ و کاشانه‌ی خود شده‌اند و مراکز فرهنگی و مذهبی متعلق به ارامنه نیز روی تخریب و ویرانی به خود دیده‌اند. یرواند اُتیان، نویسنده و روزنامه‌نگار، از جمله کسانی بود که توانست از این هنگامه‌ی بلا جان سالم به در ببرد. این نویسنده‌ی ارمنی در سال‌های دربه‌دری و آوارگی خود در فاصله‌ی ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۹ آن‌چه بر او و دیگر ارامنه در سرزمین‌های عثمانی گذشت، در یادداشت‌های شخصی روزانه‌ی خود ثبت کرده و به تصویر کشیده است. «سال‌های نفرین‌شده» که با ترجمه‌ی آندرانیک خچومیان از سوی انتشارات افراز روانه‌ی بازار کتاب شده، ماحصل یادداشت‌های شخصی این نویسنده است. خچومیان در پیشگفتار کوتاهی که بر این کتاب نوشته، به برخی از ویژگی‌های آن اشاره کرده، از جمله این‌که یادآور شده است: «او بی‌طرفانه و غیرجانبدارانه هر آن‌چه دیده و حس کرده است را نوشته. اگر در آن دوران ارمنی خائنی بوده، که حتماً بوده، اگر ترک شریفی بوده، که حتماً بوده، از آنان بی‌جانبدارانه سخن به میان آورده. اُتیان در این نوشته قصد قهرمان‌پروری نداشته و به همین دلیل هم خواننده با متنی روبه‌رو می‌شود که حس صداقت کلام در کلیه‌ی سطور کتاب را احساس می‌کند. خواننده همانند اتیان مردم عادی را می‌بیند که در اثر جنگ خانه و کاشانه‌ی خود را بالاجبار ترک کرده و در کوچی اجباری چنان ازخودگذشتگی نشان می‌دهند که قابل تأمل است.» با هم فرازی از «سال‌های نفرین‌شده» را می‌خوانیم:

 

در یکی از تخت‌خواب‌های بالایی کسی را دیدم که شبیه آرشاک آلپویاجیان بود.

شنیده بودم که صبح همان روز این دوست ما بازداشت شده بود. تردیدی نبود که مرد خوابیده باید خود او باشد.

برخاستم و به او نزدیک شدم، به‌آرامی نیشگونی گرفتم و گفتم: «آرشاک.

بیدار نشد. کمی محکم‌تر نیشگون گرفتم و اسمش را تکرار کردم.»

این بار از جایش پرید و در رختخواب نشست و با زبان ترکی گفت: «چی شده؟»

بلافاصله متوجه شدم که اشتباه کردم، این مرد آرشاک آلپویاجیان نبود.

من‌من‌کنان گفتم: «می‌بخشید، شما را با کسی اشتباه گرفتم.»

آن مرد گفت: «الله، الله، خیلی منو ترسوندی.»

تکرار کردم: «می‌بخشید.»

ــ نمی‌دونی که این‌جا این وقت شب معمولاً برای بازجویی در دادگاه نظامی سراغ کسی می‌آن؟

ــ نمی‌دونستم، من همین الان این‌جا اومدم، کمی نزدیک‌بین هستم و به همین دلیل چنین سوءتفاهمی پیش اومد.

سرانجام این مسأله فیصله پیدا کرد و برگشتم تا روی صندلی‌ام بنشینم. البته تخت خالی بود، اما خوابم نمی‌برد.

 

 

خرید از اپلیکیشن افراز با ۲۰درصد تخفیف

http://ebook.afrazbook.com

 

---

مشاهده همه کتابهای مرتبط

---