افزودن به سبد خرید

---

مروری بر «هذیان‌ها» نوشته‌ی ساموئل بکت

قطعات منثور بکت

 

 

ساموئل بکت را در ایران بیش‌تر با «در انتظار گودو» و ذیل تئاتر پوچی می‌شناسند، اما قاعدتاً نه «در انتظار گودو» تنها نوشته‌ی ارزشمند بکت به حساب می‌آید و نه جهانی را که او در نوشته‌هایش خلق کرده، می‌توان به چیزی مثل تئاتر پوچی تقلیل داد. خلاصه این‌که به‌نظر می‌رسد جایگاه این نویسنده‌ی ایرلندی فراتر از این حرف‌ها باشد. مطالعه‌ی عمیق‌تر نوشته‌های بکت نشان می‌دهد او در مقام یکی از نویسندگان برجسته‌ی مدرنیست با تکنیک ادبی خاص خودش توانسته است پرسش‌هایی بنیادین را از زندگی انسان مدرن بیرون بکشد. در این معنا، بکت در کنار نویسندگانی چون پروست، جویس، الیوت، ولف و به‌ویژه کافکا قرار می‌گیرد. از این منظر، گرچه بکت تعدادی از مهم‌ترین نمایشنامه‌های سده‌ی اخیر را نوشته، اما در عین حال، از رمان‌ها و دیگر آثار او نباید غافل شد. «هذیان‌ها» یکی از این آثار است. این کتاب کوچک که با ترجمه‌ی نشمیل مشتاق از سوی انتشارات افراز منتشر شده، شامل هشت قطعه‌ی منثور می‌شود. جز قطعه‌ی هفتم که «ساکن» نام دارد و در اصل به انگلیسی نوشته شده، باقی قطعه‌ها نخست به فرانسوی روی کاغذ آمده و بعد، خود بکت آن‌ها را به انگلیسی برگردانده است. همچنین تنها سه قطعه هستند که نامی خاص به روی خود می‌بینند («پرنده‌ای در دوردست»، «ساکن» و «باز دوباره برای به پایان رسیدن») و مابقی قطعه‌ها شماره‌ی قطعه و چند کلمه‌ی اول آن را بالای خود می‌بینند. اما مهم‌تر از همه‌ی این‌ها سبک‌پردازی بکت در نگارش این قصه‌هاست. در «هذیان‌ها» هرلحظه ممکن است ساختار نحوی جمله‌ها در هم بریزد و انسجام اثر بر باد برود؛ امری که برای دوستداران بکت اصلاً ناآشنا نیست و از قضا بخشی از جایگاه ممتاز او در ادبیات مدرنیستی جهان وامدار همین نحوگریزی‌هاست. نشمیل مشتاق، علاوه بر ترجمه‌ی این قطعه‌ها، مقاله‌ای از نیکولتا پیردو را با عنوان «مکمل‌های آثار متعالی: بکت و "هذیانی‌کردن" معنا» درباره‌ی رویکرد بکت در «هذیان‌ها» در انتهای کتاب گنجانده است. با هم فرازی از قطعه‌ی پنجم کتاب با عنوان «فضای بسته» را می‌خوانیم:

 

فضای بسته. هرچه را که برای گفتن باید دانست، معلوم است.آن‌جا چیزی نیست جز آنچه گفته می‌شود. فراتر از آنچه گفته می‌شود، آن‌جا چیزی نیست. درباره‌ی ماجراهای این عرصه، چیزی گفته نمی‌شود. آیا لازم است چیزی دانست، شاید. سودی ندارد. به کار خیال‌بافی هم نمی‌آید. مکان از یک میدان و یک گودال تشکیل شده است. میان این دو، که اولی دومی را دربر گرفته، شیاری است. فضای بسته. آن‌سوی گودال چیزی نیست. این امر معلوم است چون باید گفته شود. میدان تاریک وسیع. برای ميلیون‌ها نفر جا هست. سرگردان و ساکن. اینجا آن‌قدر بزرگ است که صدا به صدا نمی‌رسد. کسی دیگری را نمی‌بیند. لمس‌اش نمی‌کند. بیش از این معلوم نیست. ژرفای گودال. از لبه، پیکرهای مدفون در کف آن را ببین. هنوز ميلیون‌ها نفر آنجا هستند. اندازه‌شان از حد طبیعی شش‌برابر کوچک‌تر به‌نظر می‌رسد.

 

 

خرید از اپلیکیشن افراز با ۲۰درصد تخفیف

http://ebook.afrazbook.com

 

---

مشاهده همه کتابهای مرتبط

---